Bekostiging MBO – meer geld voor Voortijdig Schoolverlaten (VSV) en kansengelijkheid
Begin juni is binnen de MBO-sector bekend geworden dat het ministerie OCW substantieel meer geld te besteden heeft gekregen. Dit komt voort uit de eerste suppletoire begroting OCW – waarin de effecten van besluiten van het Kabinet over de voorjaarsnota zijn verwerkt. Ingrijpend zijn een aantal ‘enveloppes’ (geoormerkte budgetten) welke voortkomen uit het nieuwe coalitieakkoord (zogenaamde CA-enveloppes). Een belangrijke maatregel is de extra investeringen gericht op kansengelijkheid.
Wat betekent dit voor de begroting van de MBO-sector?
In het memorie van toelichting behorend tot de eerste suppletoire begroting OCW staat verwoord: De bekostiging voor niveau 2 in het mbo wordt vanaf 2024 opgehoogd met € 95 miljoen structureel vanuit de CA-enveloppes vervolgopleidingen en kansengelijkheid. Hiermee komt OCW tegemoet aan het belangrijkste knelpunt dat is geconstateerd voor het mbo in het onderzoek naar de toereikendheid van de bekostiging van PWC. De mbo-bekostiging zal voor deze CA-maatregel aangepast moeten worden via wetgeving.
Wat komt voort uit het onderzoek van PWC?
Verwezen wordt naar een onderzoek van PWC uit 2021 naar de toereikendheid van de bekostiging in het hoger onderwijs. Wat constateerde PWC ook alweer? Analyses van dit onderzoek laten zien dat binnen het mbo sprake is van kruisbekostiging. Dit blijkt ook uit de gesprekken die in het kader van dit onderzoek zijn gevoerd met financieel directeuren van mbo-instellingen. De drijver voor hogere kosten voor niveau-2-opleidingen is onder meer de norm die instellingen hanteren voor de groepsgrootte: deze dient in verband met de specifieke uitdagingen op niveau 2 25% lager te zijn dan op niveau 3 en 4. De kwaliteitsgelden (die relatief meer worden uitgegeven aan niveau-2-studenten) dichten in de praktijk een deel van het gat tussen de kosten voor het verzorgen van niveau-2-onderwijs en de vergoeding die hier tegenover staat.
Welke financiële strategie wordt gevolgd?
Richtinggevend wordt in de memorie van toelichting verwoord: Het mbo kampt met verschillende groepen studenten met leerachterstanden en sociale problematiek. Op basis van een analyse van interne allocatiemodellen van instellingen lijken de bekostigingsniveaus niet aan te sluiten bij de werkelijke kosten van opleidingen voor deze studenten. Dit geldt met name voor niveau-2-opleidingen. De resulterende allocatie van middelen gaat nu ten laste van middelen die volgens de bekostiging voor niveau-3- en -4-studenten zijn bedoeld.
Er zijn meer middelen nodig om studenten met sociale, psychische, cognitieve en/of materiële problematiek, een taalachterstand en/of missende basisvaardigheden te begeleiden. Deze middelen zouden onder meer gealloceerd moeten worden aan de bestrijding van voortijdige schooluitval (VSV). De doelstelling van 20.000 voortijdig schoolverlaters (vsv’ers) wordt niet gehaald en het aantal vsv’ers groeit.
Bijstellen financieel beleid vanuit kaderbrief en begroting
Het advies van PWC om de mbo-bekostiging aan te passen wordt overgenomen door OCW. Kortom: er komt substantieel meer geld voor de niveau 2 opleidingen in het MBO. Het is zaak om daar waar nodig de allocatie van middelen weer in evenwicht te brengen. Dit vraagt om businesscases op grond waarvan MBO-instellingen besluiten kunnen nemen. Wat te realiseren aanvullend op lopende initiatieven rond instroom en opstroom, VSV, brede niveau 2 opleidingen en zorgvraagstukken?
De opdracht is duidelijk, OCW stelt: De grote verschillen tussen maatschappelijke perspectieven van studenten die de opleiding succesvol afronden en die van voortijdig schoolverlaters geven aan dat het maatschappelijk rendement van het investeren in deze groep groot is. Van onderwijsinstellingen vraagt dit om het herijken van financiële kaders en het uitwerken van passend financieel beleid.
Onze expertises
Financieel beleid strategie
Wij zijn bij uitstek de partij welke pragmatisch in staat is om een betrouwbaar financieel model te ontwikkelen voor onderwijsinstellingen.
Bestuurlijke samenwerking
Gemeenschappelijke ambities maar nog geen formele samenwerking? Wij ondersteunen u om de bestuurlijke samenwerking helder en zorgvuldig te beschrijven.
Kaderbrief en -begroting
Wij vertalen uw vraagstukken naar strategisch financieel beleid. Helpen met de interne allocatie en maken de kaders concreet voor management en stakeholders.
Organisatieontwikkeling
Wij verbeteren de onderwijsondersteunende processen en ontwikkelen betrokken medewerkers. Voor iedere situatie bieden wij een nauwkeurig advies.